zaterdag 27 december 2014

Nederlander van het jaar

Frans Timmermans werd dit jaar politicus van het jaar. Na het neerstorten van de MH 17 was zijn optreden bijna vlekkeloos. Hij legde er zich niet bij neer dat er geen onderzoek zou komen. Hij toonde emoties en zorgde dat de wereld zich niet neerlegde bij de tragiek van Oekraine en het optreden van Rusland. Okay, hij verzon er wat bij, maar het is hem gegund. Het zegt iets over 2014

Net zoals ik het Huib Lloyd gun om Rotterdammer van het jaar te zijn (hier). Huib Lloyd zorgt er met stichting Jarige Job voor dat jarige kinderen die onder de armoedegrens leven, bijvoorbeeld kunnen trakteren in de klas.

DagobertDucktaks
Het zegt wel iets.

Net als het woord van het jaar (dagobertducktaks) of de hulp van het jaar, of de secretaresse van het jaar. Het schetst eigenlijk het jaar nog meer dan de persoon.

Neem Kelly van Keijzerswaard, de secretaresse van het jaar.  “De wijze waarop Kelly Het Nieuwe Werken vol passie omarmt én daarbij het belang van persoonlijk contact hoog houdt, maken haar echt Fit For Tomorrow!” 

Het zegt allemaal meer over ons, het verdwijnen van persoonlijk contact, dan over Kelly, die ongetwijfeld een fantastische secretaresse is. Kelly had jaren een fantastische secretaresse kunnen zijn, sterker: dat is ze al jaren. Net als Frans Timmermans een goed politicus is en Huib Lloyd een zorgzame vent. Waar het om gaat is dat het eigenlijk niet hun verdienste is, maar een spiegel van het jaar 2014. Iets maakt dat wat zij deden opvalt.

Het is het jaar dat bepaalt wat er gebeurt en waarom hun verdiensten ineens opvallend zijn.

Een ramp, meer armoede, aanpassen aan de nieuwe maar onpersoonlijke tijden. Dat is eigenlijk helemaal geen mooi beeld van 2014. 

De mensen van het jaar zijn de mensen die zich er niet bij neerleggen dat de dingen zijn zoals ze zijn. Hear hear!  Een inspiratie voor ons allen. 


P.S. Jorrit Gall van Young Capital mag zich een jaar de beste Intercedent van Nederland noemen. Hij werd op 30 oktober 2014 in Maarssen als winnaar verkozen door de vakjury. "Hij zette de jury neer als een stelletje ouwelullen". Weer iets om je niet bij neer te leggen: dat die ouwe lullen de wereld runnen,

zondag 21 december 2014

Vertrouwen we verzekeraars



In 1893 richtte Coöperatie De Volharding een eigen ziekenfonds op:  Azivo. Ze wilde een einde maken aan de slechte behandeling van haar leden. Collectief kon ze goed voor de arbeiders op komen. Maar niet alle artsen voldeden aan de standaard van het Azivo (Algemeen Ziekenfonds de Volharding). Een conflict met de artsenorganisatie over de hoge verdiensten leidde tot het in dienst nemen van eigen huisartsen. Allemaal omdat de arbeiders door de reguliere zorg niet goed geholpen werden. Zie daar de socialistische traditie: artsen in dienst van de verzekeraar!

Het is dan ook een beetje raar om nu het verzet te zien tegen beperking van de vrije artsenkeuze, zowel de voor- en tegenstanders. Voor de leden van de coöperatie was het vertrouwen in de verzekeraar veel groter dan het vertrouwen in de zorgverlener. Die keuze zou het meest bij de PvdA passen. Nu is het vertrouwen in de zorgverlener groter, vandaar de pleidooien voor vrije keuze voor de patiënt. Die keuze zou het meest bij de VVD passen.  

Wat is er mis gegaan? Want dit is precies omgekeerd aan de nu ingenomen posities. De VVD beperkt de vrije keuze van het individu, de PvdA-senatoren komen er voor op!
Azivo had ook een eigen apotheek
Ten eerste stond bij het Azivo solidariteit nog bovenaan. We betalen met zijn allen voor de zorg voor hen die zorg nodig hebben. We willen hen goede zorg bieden, maar de arbeiders hebben natuurlijk ook behoefte aan lage kosten voor het ziekenfonds. Die afweging van kosten en baten, zag men liever in handen van het “eigen” ziekenfonds.  De solidariteitsgedachte is volledig verdwenen. Het gaat gewoon om kostenbesparing.

Ten tweede zijn de zorgverleners mensen serieuzer gaan nemen. Ze willen natuurlijk ook geld verdienen, maar er is ook een grote beroepstrots om goede zorg te leveren. Daar hebben de verzekeraars lang niet altijd een boodschap aan. Die contracteren niet altijd in het belang van de verzekerden (patiënt en betaler), maar meer in het belang van de verzekeraar. Kan de verzekeraar wel echt goede zorg contracteren? Of speelt gemak, minder ingewikkelde contracten ook een rol?

Deze beide zaken komen minder in beeld in de discussie. 

Maar beide zaken zijn niet opgelost. Zijn de zorgverleners altijd betrouwbaar? Dat serieus nemen van de patient kan betekenen dat de bejegening (die de patiënt goed kan beoordelen)  meer aandacht krijgt dan de goede zorg. Het kan dan goed scoren bij patiënten: niet die zorg leveren in een fabriekachtige omgeving (met optimale hygiëne, veel ervaring en minder complicaties), maar wel een prettige geruststellende omgeving. In zekere zin heeft het kabinet dus een punt: laat verzekeraars contracten afsluiten en daarbij beoordelen hoe goed de zorg is. Kalshoven schreef ook al in de Volkskrant dat de overwinning van de PvdA een nederlaag was voor de zorg.

Daarom kiest het kabinet de lijn die het meest lijkt op de lijn die vanuit de arbeidersbeweging al werd ingezet door het Azivo?

En waarom kiezen de drie PvdA senatoren tegen die beperking van de keuze? Dat is omdat die verzekeraars van nu niet genoeg lijken op het Azivo (inmiddels onderdeel van Menzis) van toen. Wie heeft er echt vertrouwen in dat de verzekeraars letten op de goede kosten-batenverhouding? Letten ze niet teveel op het geld en te weinig op de patiënt? En is het nog wel van deze tijd dat de patiënt daarin geen enkele rol speelt? Duivesteijn heeft in zijn carriere steeds de eigen mogelijkheden van individuen willen vergroten. Hij vertrouwt die verzekeraars niet de vertegenwoordiging volledig toe.  Ik zou zeggen dat de verzekeraars dit zich moeten aantrekken. 

De winst van de discussie in de Tweede Kamer kan zijn dat dit volop aandacht gaat krijgen. Maar het kan ook dat er alleen aandacht is voor VVD, PvdA en politieke spelletjes. Dat zou jammer zijn.


maandag 8 december 2014

Test je gemeente: over de cirkel van de democratie en burgerkracht

De democratie is meer dan stemmen alleen. Het is geen Voice of Holland waar je degene die je niet bevalt wegstemt en verder niets doet. Steeds meer dringt het besef door dat het ook met doe-het-zelven te maken heeft. Daarom is er in gemeenten meer aandacht voor het nemen van initiatieven. Het het vanuit de gemeente faciliteren of niet in de weg staan: blijkbaar moeten we burgerkracht meer kansen geven. De gemeenteraad hoeft en kan niet alleen zorgen voor de democratie. Het gaat er om hoe zij de netwerken in de stad aansluiten op het democratisch proces van de gemeente.

Maar de democratie heeft meer kanten. Zo is een belangrijk onderdeel van de democratie het agenderen, ook wel de pluralistische democratie: het bepalen van de agenda van de gemeente. Dat kan opkomen vanuit burgerinitiatieven, maar ook meer traditionele actiegroepen die aandacht geven aan zaken die wat uit het zicht waren verdwenen. Een tweede onderdeel is het onderhandelen door middel van open debat: de deliberatieve democratie. Een derde onderdeel is de competitieve democratie: het winnen van stemmen zou je kunnen zeggen, het voice of Holland of Expeditie Robinson-onderdeel van de democratie. Deze krijgt de meeste aandacht, eens in de vier jaar dan. Wat vaak in gemeenten vergeten wordt, is dat ook na het besluit nog wat moet gebeuren. Het vierde onderdeel gaat dan om de verantwoording over resultaten: de verantwoordende democratie. Het gaat dan om het controleren en beoordelen van resultaten, duiden van resultaten en aan de mensen in buurten en wijken uitleggen wat er is gedaan en wat daarvan is gelukt.Hoe betrekt de gemeente burgers daarbij?

Het is een cirkel, want na de verantwoording komt de vraag op of de plannen bijgesteld moeten worden. Moet er ergens harder aan getrokken worden? Of bleek een instrument niet zo succesvol als eerst gedacht? Zijn er bijwerkingen van gemeentelijk beleid? Wat wordt de nieuwe agenda?

Bij het beoordelen van gemeenten en de netwerkdemocratie kijk ik daarom graag of deze vier onderdelen terug zijn te vinden in het beleid. Het helpt ook de gemeenten een zelfanalyse te maken om te zien of er onbedoeld witte vlekken zijn in het beleid.

Daarnaast is natuurlijk de vraag aan de orde of bepaalde zaken wel in de gemeenteraad moeten komen. Kunnen buurten daar niet beter zelf voor zorgen? Dat is de doe-democratie. En het interessante is dat uit die doe-democratie weer nieuwe elementen komen voor de pluralistische democratie: initiatieven, maar ook agenderen van voorheen uit beeld gebleven problemen. Zo versterkt ook de Doe-democratie de cirkel van de democratie van plannen, besluiten, uitvoeren en controleren naar bijsturen.



In onderstaande tabel kom ik tot een format om gemeenten te kunnen beoordelen op hun aandacht voor de netwerkdemocratie.Iedereen kan voor de eigen gemeente een oordeel proberen te geven met plusjes of minnetjes. Ik heb tevens een speelse test hiervoor online gezet: hier 20 vragen (of de korte versie hier, 10 vragen)

Onderdeel democratie Soort activiteiten Oordeel
Pluralistische democratie Initiatieven die inspelen op vergeten onderwerpen, buurt- en wijkschouw



Gezamenlijke initiatieven met aandacht voor de verschillende belangen

Deliberatieve democratie Gebruik maken van kennis in de stad en daarbuiten (stadsgesprekken, buurtdebatten, braindrainsessies)



Invloed op beleid met adviesgroepen, expertmetings
Eigen agenda en deliberatie burgers via G1000




Inbreng bij de begroting, vb door burgerbegrotingsforum

Competitieve democratie Referendum (keuzereferendum, correctief referendum
Zonder invloed van gemeente over je eigen buurtbegroting besluiten


Verantwoordende democratie Controle op de uitvoering vb burgervisitatie, buurtportiers



Verantwoording resultaten met ICT-nieuwsselectie, gesprek over burgerjaarverslag, Burgers actief uitnodigen met "bezoek de raad" (Vb: nieuwe vormen pdf)

Doe- democratie Ruimte voor zelfbeheer



Initiatieven voor buurtopbouwwerk als participatiekracht klein is

Doe hier een test van je gemeente om te zien of je gemeente klaar is voor de netwerkdemocratie!Of doe de korte versie hier