In 2015 uitte ik hier in een blog ergernis over de
black box van gemeenten waarin beslissingen genomen worden over de
WMO. Ik heb wel het idee dat gemeenten het goed doen en echt kijken naar wat iemand zelf kan en wat redelijk is, maar dat is vanuit een basaal vertrouwen in de overheid. Weet jij of ambtenaren in jouw gemeente het goed doen?
Toen was het een situatie waarbij een negentigjarige geen traplift vergoed kreeg. #Ophef! De gemeente probeerde de boel te sussen met de reactie dat het genuanceerder lag.
De WMO geeft geen heldere rechten. Ambtenaren kijken wat iemand
zelf kan en wat de gemeente daar aan toe moet voegen. De persoonlijke
situatie is leidend, niet het recht op zorg. Het komt er dus op neer
dat als je hulp aanvraagt, een ambtenaar besluit of je voor de Wmo in
aanmerking komt. Dit is maatwerk, de politiek bepaalt alleen de
algemene kaders. Het is dus niet zo dat je vanaf je 75 jaar recht
hebt op huishoudelijke ondersteuning of zo.
Leg het voor aan een representatief burgerpanel
Inmiddels heb ik met Marije van den
Berg een pilot begeleid om te kijken wat er gebeurt als je de
besluiten van die ambtenaren eens voorlegt aan een representatief
panel van burgers. Utrecht, Zoetermeer en Roosendaal durfden deze
pilot aan. Andere gemeenten deden niet mee omdat er geen geld was,
net fors bezuinigd moest worden, of de WMO in samenwerking met andere
gemeenten werd uitgevoerd. In de gesprekken vooraf met tal van
gemeenten kwam vaak een angst naar boven om het voor te leggen. Wat
gaan die inwoners er wel niet van zeggen? Wordt dit een
ongenuanceerde scheldpartij waardoor de redelijk willenden weggedrukt
worden?
Geen scheldpartijen, maar redelijke mensen die blij zijn mee te kunnen praten
De angst is niet uitgekomen. De
reacties zijn genuanceerd en mensen bleven niet hangen in de rol van
klant, maar bekeken ook de kant van het collectief dat hulp
financiert. Uit de evaluatie blijkt verder dat de burgers die
meewerkten en het oordeel van de gemeente bekeken, meer vertrouwen
kregen in de gemeente. Ook kregen zij meer begrip voor haar taken. De
paneldeelnemers zijn lovend over de manier waarop gemeenten dilemma’s
hebben voorgelegd.
De gemeenten proberen met hun nieuwe
werkwijze precies dat te doen wat de meeste mensen willen: de
verzorging behouden, maar wel kijken wat mensen zelf kunnen doen. Dat
vraagt een genuanceerde aanpak. De verantwoording over die aanpak is
nu onvoldoende.
Mag een verstandelijk beperkte jongen een tandem vergoed krijgen om zo samen te kunnen fietsen? Nee, zei de gemeente. Het ging om de
verstandelijk beperkte Pepijn (9 jaar) die zijn driewielfiets wil
inruilen voor een veel duurdere tandem. De gemeente worstelt met deze
vraag omdat hij “zich in de directe omgeving kan verplaatsen met
een vervoermiddel”. Hij kan echter niet alleen aan het verkeer
deelnemen en kan geen gebruik maken van leerlingenvervoer. En hij
moet wel naar school. Let wel: de gemeente worstelt hier ook mee. Dat was de reden om de casus voor te leggen.
Krijgt een vrouw wiens man PTSS heeft en overbelast is ondersteuning in het huishouden? De gemeente vond van niet. Dat lijkt hard. Is dat toch redelijk? De gemeente wijst deze aanvraag af
omdat er “twee volwassen, gezonde kinderen thuis wonen die ook
huishoudelijke taken kunnen doen”. Maar deze kinderen zijn druk met
hun opleiding. Wat doe je dan?
Vraag je eens af: hoe gaat dat in jouw
gemeente? Gaat dat redelijk en billijk binnen de grenzen die de politiek aangaf?
Meer weten? Ga naar: De Tweede Mening
Geen opmerkingen:
Een reactie posten