De HJ Schoo-lezing is altijd interessant om te volgen. Dit jaar mocht minister van Justitie Dilan Yesilgöz de lezing houden. Trouw columnist Sylvain Ephimenco was laaiend enthousiast. Hij noemde de lezing een open sollicitatie voor een toekomstig vrouwelijk premierschap. Reden om te lezen.
Dat viel tegen. Het ging over bedreigingen van de democratische rechtsstaat. Of ging het over bedreigingen van de rechtsstaat? Of over de democratie? Of over de open samenleving? Over alles? Ze gaf zoals Sylvain Ephimenco aangaf "zo'n beetje alles wat naar onverdraagzaamheid riekt ervan langs". Maar het werd wel een rommelpot met interessante feiten en meningen zonder oplossingen.
Bedreiging van de rechtsstaat
Yesilgöz is overduidelijk betrokken bij het behoud van de vrijheid en democratie. Ze noemde drugscriminaliteit “De georganiseerde drugscriminaliteit heeft jaren en jaren welig kunnen tieren en zich in onze samenleving kunnen nestelen. De waarschuwingen en de zorgen van mensen die dit zagen gebeuren, zijn niet structureel en niet in samenhang opgepakt.” Daarbij stak ze ook de hand in de eigen VVD-boezem. En “de ergste klappen voor onze rechtsstaat, waren onmiskenbaar de moorden op de broer van de kroongetuige, op advocaat Derk Wiersum en op misdaadverslaggever Peter R. de Vries”. Eens. Wat we dan moeten doen is vraag twee. Want een war on drugs kan haar bedoeling zijn of juist een legalisering van drugs en hard drugs op recept beschikbaar maken, ik noem maar wat.
Bedreigingen voor de democratische gezindheid
Vervolgens ging ze naar de democratische gezindheid die onderhoud vraagt. “We zien hoe die flanken vaak handig gebruik maken van de verstoorde relatie tussen overheid en mensen in dit land. We zien hoe ze langzaamaan alle instituties die onze democratische rechtstaat vormen en verdedigen, in twijfel trekken.” Van een totaal andere orde, maar inderdaad, belangrijk. Dus kreeg Thierry Baudet er van langs als hij openlijk jodenhaat uit. Of als de geloofwaardigheid van de rechters wordt aangetast door hen consequent neer te zetten als partijdig..
Denk-leider Azarkan werd aangepakt omdat hij op het moment van de onthoofding van de Franse leraar Paty een pleidooi steunt om geen afbeeldingen van de profeet Mohammed te plaatsen. Het mag, zegt ze, maar we moeten ze harder en explicieter tegenspreken. Dat kan, de vraag is of met dat hardere tegenspreken wel het effect bereikt wordt wat ze wil. Want het gaat bij dit soort politici natuurlijk om de ophef. Misschien is een onderkoelde grap beter.
Bedreigingen van de open samenleving.
En tenslotte kreeg het wokisme ervan langs. Weer interessante ontwikkeling die de vrijheid van mening bedreigt, weer heel wat anders. “Waar ik mij zorgen over maak, dat zijn de stromingen die zich richten op het tegenovergestelde; op uitsluiting. Mensen die vinden dat zij mogen bepalen welke informatie of mening juist is en welke niet juist is.“. Weer een interessante mening. Ik heb er wel eens over geblogd. Maar ook hier zie ik een interessante zorg, maar gaat dit over de democratische rechtsstaat? Of gaat het over democratie? Over het belang van de open samenleving?
Opdracht voor politici, de overheid én het publiek
Uiteindelijk komt ze naast een opdracht voor politici en de overheid tot een opdracht voor ons allemaal. “Dus vraag ik aan u allemaal: wees ook een held. Gewoon in het klein, in het alledaagse leven. Bemoei je ermee. Vind niets vanzelfsprekend. Wees niet tolerant voor wat we niet moeten tolereren. Spreek je uit.” Even kijken. Ging dit over huurmoordenaars van drugscriminelen waar je tegen op moet staan? Of over de georganiseerde criminaliteit in het algemeen? Of ben je een held als je Thierry Baudet tegenspreekt?
Of moet je een held zijn om je tegen "wokisme" uit te spreken als het gaat om het uitsluiten? En wat dan precies? Dat een bepaalde spreker niet uitgenodigd moet worden, omdat het een opgeblazen antidemocratische fascist is, waardoor je die alleen maar meer aandacht geeft? Of als je niet mee mag discussiëren zolang je een bepaald woke boek niet hebt gelezen? Het tweede kan ik zien als iets om tegen te spreken: kom op voor de vrijheid van meningsuiting. Het eerste lijkt mij iets om niet tegen te spreken. Geef antidemocratische krachten niet zondermeer een podium om zich groter voor te doen dan ze zijn.
Al met al viel het mij tegen. Een broddelwerk van bedreigingen van de rechtsstaat, de democratie en het open gesprek. Ik begrijp het belang van vrijheid dat er onder ligt. Ik begrijp dat een democratie onderhoud vergt en dat daarvoor een bepaalde houding, een democratisch ethos, nodig is bij degenen die deelnemen aan het politiek debat en het politiek handelen.
Maar voor een minister-president-to-be hoop ik op meer onderscheid (wie en wat bedreigt precies wat) en meer uitzicht (wie doet wat waarom).
De lezing is hier te vinden: https://www.vvd.nl/hj-schoo-lezing-door-dilan-yesilgoz-zegerius/
Geen opmerkingen:
Een reactie posten