Is de PVV de nieuwe arbeiderspartij die eens de PvdA was? Ik hoor nogal eens dat de linkse partijen de arbeiders uit het oog hebben verloren en dat de winst van de PVV te danken is aan het falen van links en met name de Partij van de Arbeid. Is dat wel zo? Deze gedachte is gebaseerd op twee misvattingen. En waar is dat redelijk centrum heen verdwenen?
misvatting 1. De kiezers van de PVV komen van de PvdA. Dat is onzin. Wat je ziet in Nederland is het verdwijnen van grote partijen. Traditioneel stemmen is uit, zwevende kiezers zijn in. De meeste PVV stemmers komen van rechts. Sterker: PvdA-GroenLinks is de tweede partij. En kijk naar de enorme klap voor de PvdA in 2017: De PvdA werd in 2017 gedecimeerd, van 25% naar 6% van de stemmen, maar verloor die kiezers vooral aan groene, radicaal-links en sociaal-liberale partijen. Je ziet een neergang van grote partijen en een opkomst van populistische partijen die bovendien erg beweeglijk is. Zo ben je groot (BBB of FVD), zo ben je weer klein.
misvatting 2. Arbeiders stemden PvdA en nu PVV. Ook onzin. Het is waar dat veel praktisch opgeleiden nu PVV stemmen. Maar komen die van de PvdA? Nee! De KVP bijvoorbeeld had in Noord-Brabant, Limburg en delen van Gelderland en Twente heel veel aanhang, ook onder de arbeiders. De PVV is nu groot in Limburg, delen van Noordbrabant en Oost- Drenthe en Oost – Groningen.
Culturele elite krijgt de schuld
Ik heb wel het idee dat de culturele elite (die vooral links-liberaal is) succesvol de schuld krijgt van wat de economische elite (die vooral rechts-liberaal is) heeft gedaan en dat de culturele elite wat is losgeraakt van "gewone mensen", als ze dat niet altijd al was.
It's the economy!
Zoals bekend is migratie gewoon gerelateerd aan de economie. Zodra er behoefte is aan extra arbeiders, zeker voor banen die slecht betaald worden, dan worden de arbeidsmigranten erbij gehaald. Ook zijn banen minder zeker geworden door liberaal beleid dat wel aandacht had voor economische groei maar niet voor verdelen van de voordelen van die groei en voor de onzekerheid die de flexibiliteit met zich meebracht.
Zondebok
Populisten zijn inderdaad momenteel rechts, maar vooral tegen de elite en die elite wordt maar al te veel geassocieerd met de culturele elite, terwijl het beleid gemaakt wordt door de economische elite. Zou je bijvoorbeeld tijdelijke contracten tegengaan, het minimumloon verhogen en internationale kennismigranten eerlijker belasten, dan moet je eens zien wat er geroepen wordt vanuit de economische elite (die gaat protesteren) en wat er gebeurt rond migratie (die daalt). De PVV en de andere populistische partijen weten gewoon succes te behalen met zondebok-politiek.
Verdwijnen van het redelijk centrum
Wat wel verdwenen is en ruimte heeft gemaakt voor de PVV (en andere populistische partijen) is het centrum dat beheerd werd door het CDA (en eerder de KVP in de Rooms-rode kabinetten).
Het was bij de christendemocraten van het CDA een meebewegen met redelijk links en redelijk rechts. Zo onderzocht Joke Swiebel hoe er ruimte was gekomen voor het homohuwelijk. In 2001 trouwden de eerste stellen van hetzelfde geslacht met elkaar. Het was een vervolg op het geregistreerd partnerschap. Juist het CDA, ontdekte Swiebel tijdens haar onderzoek, bleek daarbij een doorslaggevende invloed te hebben gehad. Dit haalde Stephan Sanders vandaag nog aan in de NRC.
Ook in de vormgeving van de verzorgingsstaat zie je de hand van het CDA terug. In Nederland, maar ook in Europa zie je een dergelijke aandacht van christendemocraten voor niet alleen de economie, maar ook het welzijn in Europa. Ook daar stond het CDA met een been in de buurt van de VVD en met een been in de buurt van de PvdA.
Met terugwerkende kracht ga je de manier van besturen van het CDA meer waarderen.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten