Is de vertegenwoordiging uit de regio's het hoogste goed?

 Het kabinet werkt aan een plan om 125 van de 150 Kamerleden voortaan op regionaal niveau te laten kiezen. Nederland wordt opgedeeld in twaalf provinciale kiesdistricten. Met meer regionaal gebonden vertegenwoordigers zijn de regio’s beter in de Kamer vertegenwoordigd. Dat plan heeft grote nadelen en lost niets op.

Het kabinet ziet een kloof tussen Randstad en de regio, tussen de stad en een platteland. Maar helpt deze manier? Zo zou Pieter Omtzigt misschien nooit in de Tweede Kamer hebben gezeten als dit al werkelijkheid was geweest. Was dat echt beter geweest voor Twente?

Overigens kunnen partijen nu al met regionaal verschillende lijsten komen. En deden de vertegenwoordigers die uit Groningen, Zuid Limburg en Twente kwamen het zo goed? Vraag de inwoners of zij zich goed vertegenwoordigd weten. Een volgende vraag is of mensen zich meer kunnen verbinden met een regionale kandidaat? Zouden pakweg de stemmers uit Rotterdam inderdaad niet op Wilders willen stemmen omdat hij uit Limburg komt?

Er is meer te verbinden met de kiezers dan alleen de regio
Het hele plan heeft eigenlijk maar één idee: de regio is ondervertegenwoordigd en het vertrouwen en de politieke binding wordt beter met regionale kandidaten. Het idee dat jongeren, lager opgeleiden of mensen met een specifieke achtergrond voor betere binding met de kiezers kunnen zorgen wordt weggegooid. En hoe moet dat als je in een grotere fractie een specialist wilt op juridische elementen, op onderwijs en op het gebied van zorg? Krijgen die wel een kans en is dat niet ook heel belangrijk? Want als op het gebied van zorg iets gebeurt, klinkt meteen dat er wel weinig mensen die bekend zijn met het zorgveld in de Kamer zitten. Dat gaat dus nog minder worden. Ondertussen kunnen NSC en BBB zoals gezegd regionaal nu al met eigen lijsten komen, ze willen echter dat alle partijen daartoe verplicht worden..

Ik zou wel wat andere verbeteringen willen zien. Minder versnippering, meer samenwerking om het land te besturen. Dit kan met de herinvoering van de lijstverbinding om restzetels bij een verwante partij te krijgen en instellen van een minimale fractiegrootte.

Minimale fractiegrootte
In Nederland heb je eenpersoonsfracties. Elk lid is dus meteen een fractie. Die eenpersoonsfracties hebben meestal niet de capaciteit om complexe dossiers op te pakken. Maar ze hebben op bepaalde dossiers een bijzonder eigen geluid. In andere parlementen moet je aan een aantal minimumeisen voldoen om een fractie te zijn. Je kunt gewoon stemmen, maar rechten, zoals spreektijd, moties en vragenrecht, commissiezetels, worden vervolgens alleen aan fracties toebedeeld. Dit is nu het geval voor het Europees, Franse, Duitse en Zwitserse Parlement. Het gaat versnippering tegen en stimuleert een houding van samenwerking. Partijen die klein zijn en een nieuw bijzonder geluid vertegenwoordigen kunnen bijdragen afstemmen met anderen. Maak je je belachelijk in het parlement, dan kun je uit de fractie gezet worden en veel mogelijkheden verliezen. Het combineert bestuurbaarheid met herkenbaarheid voor een diverse bevolking.

Lijstverbinding
De mogelijkheid van de lijstverbinding is verdwenen. Die had als voordeel dat partijen die met elkaar samenwerken meer kans hebben op het binnenhalen van een restzetel. Het gaat hier opnieuw om een kans om samenwerking te belonen. Ook hier zie je dat het de samenwerking bevordert zonder dat je de mogelijkheid beperkt om als kleine partij met een bijzondere inbreng een zetel te krijgen.

Kiezen tussen kwaden en dat mèt burgers
Tenslotte het grootste probleem met de politiek. Het is nodig dat er partijen zijn die mensen raken, meenemen, actief een rol laten nemen in het bestuur. De kiezer is klant geworden van de politiek: doe mij maar iets voor mijn regio of doe mij maar wat meer inkomen, maar garandeer ook toegankelijke zorg. Het is logisch dat de klant vaak teleurgesteld raakt. Politiek gaat juist over het integreren van  wensen tot consistent beleid en het betrekken van burgers bij moeilijke keuzen tussen kwaden. 

Gratis bier beloven is mooi, maar als je ook woningen wilt bouwen, goed onderwijs verzekeren, goede zorg betaalbaar houden en sterke defensie wilt èn bestaanszekerheid moet je ook kiezen tussen kwaden. Dat samen met je kiezers doen is pas echt belangrijk. De verantwoording gaat regionaal niet beter dan nu. Die verantwoording en betrokkenheid is pas echt noodzakelijk voor de democratie.

Niet alles kan: precies bij dat proces moeten de burgers betrokken worden.