maandag 5 december 2011

Crisis? Which crisis?!

De kranten staan vol over de eurocrisis, schuldencrisis en ook wel over het gebrek aan daadkracht van de Europese leiders om iets te doen. Pleidooien voor overdracht van bevoegdheden aan een Europese regering en daarmee samenhangend eurobonds om de zwakke landen te helpen aan geld te komen. Maar ondertussen is er een heel andere crisis aan de gang. Crisis in de democratie.

De crisis in de democratie is vrij veelomvattend. Bekijk de schuldencrisis en zie daar een pleidooi voor het optreden van technocraten. (mijn blog over technocraten) Ook overdracht van bevoegdheden aan Europese instituties geven blijk van een ergernis over de Europese democratieën. De democratie in Italië, Griekenland, Portugal en Spanje kan niet goed functioneren. Cliëntelisme, populisme, gebrek aan verantwoordelijkheid.

Maar ook in Nederland is het niet best gesteld. Kiezers zijn wispelturig en kunnen het ene moment vertrouwen geven aan partij A, het andere moment aan partij B. Na jarenlang er op hameren dat democratie niet meer is dan stemmen, stellen de mensen zich op als klanten van de politiek. Er is bovendien sprake van een 'dramademocratie'. (De burgers worden niet meer vertegenwoordigd, de media scheppen een beeld of voorstelling van de burger. De politici leggen zich daarbij neer. Zij acteren naar best vermogen in de reality soap die aldus ontstaat. (Elchardus))

Ik zou het willen vergelijken met bedrijven die moeten herstructureren omdat ze zonder maatregelen failliet gaan. Daarvoor zijn twee soorten ingrepen. Het eerste de roep om de Sterke Man (m/v). Dat komt neer op een snoeiharde bezuiniger aanstellen die de boel saneert. Veel verzet van werknemers, die eigenlijk wel weten dat er iets moet gebeuren is het gevolg. Er vallen ontslagen, er worden onderdelen failliet verklaard, verkocht en gezonde delen blijven over. Vaak succesvol, niet erg duurzaam en vaak kwetsbaar. Let wel: dit kan alleen omdat diep in hun hart de meerderheid van de mensen wel overtuigd is van de noodzaak van maatregelen, alleen er is verschil van mening over welke en men laat graag de verantwoordelijkheid aan anderen.

Een heel andere aanpak is die van overdracht aan het personeel en mensen via het concept van dynamic self governance in staat stellen gezamenlijk besluiten te nemen. Er is op dat punt veel mogelijk en er zijn hele goede resultaten mee bereikt. Het sluit aan bij een sluimerend onbehagen zoals je dat links en rechts ziet opkomen (Occupy èn de Tea Party in de VS, eigenlijk in de hele wereld).

De crisis in de democratie geeft aan dat er helemaal niet gekeken wordt naar deze tweede weg. Mensen kunnen heel veel zelf als ze gezamenlijk de verantwoordelijkheid krijgen en de kleine stukjes kennis en praktijkervaring kunnen combineren om tot betere beslissingen te komen.

We durven het niet te laten oplossen door de mensen zelf! Dat is de crisis: onze leiders geloven niet meer in de kracht van de democratie.

Geen opmerkingen:

Een reactie posten