In 1848 raasde revolutie door Europa.
Koning Willem II had toen in Nederland de macht en wilde wilde die
niet afstaan. Door de revoluties in vrijwel alle Europese landen bang
geworden accepteerde hij toch dat hij niet meer de persoonlijke macht
kon hebben. Op 3 november werd een nieuwe grondwet ingevoerd,
ontworpen onder leiding van Thorbecke. Deze nieuwe grondwet, die met
enkele kleinere aanvullingen nog steeds de Nederlandse grondwet is,
maakte een einde aan de persoonlijke regeermacht van de koning. We
zijn nu gewend aan democratische verkiezingen, de vorming van een
regering, compromissen en het afleggen van verantwoording. Maar is dat wel genoeg?
In de ruim 150 jaar na deze grondwet is
er wel heel veel gebeurd. Er kwam uiteindelijk algemeen kiesrecht.
Mensen werden steeds beter opgeleid. Er kwam ook meer besef van
persoonlijke verantwoordelijkheid. Je kan niet meer zeggen “Ich
habe das nicht gewusst”. Het is normaal dat je niet gewoon in de
gemeenteraad besluit en de burgers van de stad later informeert:
mensen hebben recht op participatie.
Het is dus steeds minder normaal dat de
regering regeert. Wij moeten zelf regeren. Velen willen dat ook,
sommigen vinden het wel prettig dat anderen moeilijke beslissingen
nemen. Maar ook de mensen die vinden dat het regeren maar aan anderen
overgelaten moet worden zullen in hun werk mopperen dat men maar doet
zonder hen te raadplegen: ook op het werk kan de baas niet meer alles
beslissen. Dat is ook allang niet meer mogelijk, want de baas weet
echt niet hoe het in essentie op de werkvloer zit. En de OR is
daarvoor geen goed alternatief.
Eigenlijk is het tijd om de
vertegenwoordigende democratie te vernieuwen. Daarbij moeten we niet
meer alleen gebruik maken van de mening van iedereen, maar ook van de
kennis van iedereen en de onderlinge gesprekken.
"Sociocratie is een bestuursvorm die
uitgaat van gelijkwaardigheid van individuen. De naam komt van de
Latijnse en Griekse woorden socius=medemens en kratein=regeren, en
betekent zoveel als de medemens regeert. Die gelijkwaardigheid komt
niet tot uiting in het "one man one vote" van de democratie
maar in het principe dat een besluit alleen genomen kan worden
wanneer alle aanwezigen geen overwegend beargumenteerd bezwaar hebben
tegen het nemen van dat besluit. Dit principe wordt het
consentbeginsel genoemd". (wikipedia).
14 april is het de dag van de
sociocratie! Ik ben er niet van overtuigd dat het model overal kan.
Maar wie is ervan overtuigd dat democratie in alle omstandigheden
past moet maar eens kijken hoe het gaat als er een vliegtuig
neerstort, een aardbeving optreedt of een andere ramp plaatsvindt.
Laten we zaterdag eens nadenken hoe we
met elkaar kunnen beslissen. Ik denk dat de tijd daar is. In
woningcorporaties passen geen zonnekoningen die gokken met ons geld.
Het kan niet dat banken omvallen omdat enkelen hun miljoenenbonus
steeds wilden behouden en zich geen zorgen maakten over de gevolgen.
Landen kunnen niet op de pof leven terwijl de burgers niet merken dat
ze veel te veel uitgeven omdat de politiek besluit net te doen of er
geen tekortbegroting is. Wereldwijd daalt het vertrouwen in de politiek. We kunnen best nadenken over onze toekomst,
onze gezondheidszorg, ons onderwijs, ons werk, ons pensioen. Daar past de sociocratische methode bij.
Zaterdag 14 april de dag van de sociocratie.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten