Vergelijk je de extra gelden die burgers willen met de extra’s waar politici zich voor inzetten, dan komt dat meestal overeen, zij het met vertraging. Het vertrouwen dat dat zo is en dat het werkt, is weg. Het Sociaal en Cultureel Planbureau heeft eens aangegeven waar mensen extra geld aan willen besteden. Dat beeld kwam aardig overeen met dat van onze volksvertegenwoordigers.
Geen directe democratie
Breng je nu dat vertrouwen terug met directe democratie? Dat zou kunnen als het gepaard zou gaan met echt onderling debat. Elkaar proberen te overtuigen, ingaan op elkaars argumenten, proberen oplossingen te vinden die beter recht doen aan de verschillende meningen en belangen. Misschien kan dat op wijkniveau best. Mits je dan ook maar iedereen laat meedoen, ook de mensen die alleen willen stemmen en er verder geen gezeur bij willen. Uiteraard moeten de feiten erbij. Om hoeveel vluchtelingen gaat het, zijn er al ervaringen met de gesuggereerde oplossingen en werken die? Staat die ene lastige jonge nieuwe Nederlander inderdaad model voor alle jonge nieuwe Nederlanders? Best een lastige opgave. Maar leidt dat tot vertrouwen?
Terug naar het probleem. Politici worden niet gezien als leken en niet als vertegenwoordigers. Daar ging het oorspronkelijk wel om. Het zijn hoogopgeleide partijgangers. Een grote groep voelt zich niet vertegenwoordigd of stemt niet. Zij vertrouwen de politici niet. Een veronachtzaamd feit is dat de mensen die politici niet vertrouwen eigenlijk alles willen behalve dit systeem. Een welwillende dictator, een expert die beslist of een directe democratie. Want er "wordt niet geluisterd, er wordt niets gedaan". Nu gaat alle aandacht naar directe democratie, waarom? Het gaat niet om meer stemmen of het zelf doen. Want waarom worden experts en een dictator wel vertrouwd?
Het gaat om controle door onafhankelijken
Daarom moeten de de vernieuwing niet zoeken in meer meepraten. Hoe mooi dat ook is, met meer kennis over de buurt en meer eigen verantwoordelijkheid. (Ik ben er hardgrondig voor!) Het gaat om controle en machtsbalans. De Tweede Kamer moet vertrouwen terugwinnen. Daarom zou het goed zijn om iets te doen met directe controle en verantwoording door burgers. Controle dooor onafhankelijken! Dus niet een bureau inhuren die er baat bij heeft vaker ingehuurd te worden. Het gaat om burgeraudits, burgervisitatie, meedoen van burgers in onderzoeken van de rekenkamer. Ook is het goed om begrotingen en rekeningen open te gooien en te laten controleren. Organiseer een hackathon met al die gegevens! Dan kan wat goed gaat gescheiden worden van de dingen die fout gaan. Politici die niet integer zijn anders bekeken dan politici die dat wel zijn. Simpele oplossingen die niet werken kunnen van tafel.
Uit een onderzoek bleek dat mensen die de feiten over het Oekraine-verdrag konden checken anders oordeelden dan de mensen die zich baseerden op hun mening en die van enkele hitsers. Waarom zou een referendum dan kunnen bijdragen aan vertrouwen in de democratie?
Vertrouwen winnen
Wijsheid en nuance blijven behouden, het lekenkarakter krijgt een impuls en het parlement kan vertrouwen terugwinnen met lekencontrole. Ja, ik zie veel fout gaan, vooral waar de politiek veel geld pompt in een probleem waar ze de oplossingen niet voor weten. Maar het meeste gaat goed. We zijn welvarend, hebben veel zaken beter op orde dan buiten Europa en ook binnen Europa vallen we op. Laat lekencontroleurs dat maar bekijken. Ik ben er niet bang voor.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten