Iedereen hoort er bij

Is er een Groter Verhaal nodig over Vooruitgang in de 21ste eeuw? Ik vraag dit omdat er al een tijd wordt gesproken over de behoefte aan een “narratief”, een verhaal dat mensen meesleept. Rob Wijnberg schreef in zijn kerstessay over de behoefte die er zou zijn aan een aansprekend verhaal. Trump en Europese conservatief nationalisten hebben wel een aansprekend verhaal. Zijn belofte: een terugkeer naar de tijd van vóór de globalisering. Toen moslims nog gewoon ‘ver weg’ woonden, terrorisme nog geen importproduct was en de natiestaat er nog toe deed.

Nou krijg ik het moeilijk, want in progressieve kringen moet je niet aan Rob Wijnberg komen. Toch word ik er kriegelig van. Want het is een analyse van niks. Rechtse mensen worden misleid, hen word een vals bewustzijn aangepraat. Die rechtse rakkers beloven iets dat aanspreekt en vooruitgang biedt. Dat klopt niet, dus moet links iets beters brengen, wat misschien ook niet klopt, maar wel leidt tot vooruitgang.

Terug naar de tijd dat je mening telde?
Is de analyse over de conservatieven die alleen terug willen naar de tijd van voor de komst van moslims wel juist? Is het onzin dat ze zeggen dat Nederland weer van “ons” moet worden? Ze zijn toch blank en hebben een voordeel boven die Marokkaanse werkzoekenden? Het zijn toch bij uitstek mensen die genieten van een “white privilege”? Zij kennen niet de onderdrukking en discriminatie die Turkse en Marokkaanse Nederlanders ondervinden? Of de moeilijke positie van lgbt-ers (lesbian, gay, bisexual, transgender)? Wat zeuren ze nou?

Ze zijn ten onrechte boos? Ik denk het niet!

Het is de integratie
Josse de Voogd is een cultureel antropoloog die onderzoek doet naar het raakvlak van geografie, stedenbouw, politiek en maatschappij. Het komt er op neer dat hij niet alleen kijkt naar wat je stemt, maar ook kijkt of je stem mede bepaald wordt door waar je woont. Zo woont er een PVV-stemmer vlak bij mij, maar de meeste wonen in Limburg en Brabant. In het zuiden? Nee, want in Zeeland (met uitzondering van Zeeuws Vlaanderen) dan weer niet. Josse de Voogd heeft veel beter dan Rob Wijnberg door waar het over gaat.

Hij schrijft: “Lange tijd waren de zuidelijke ‘generaliteitslanden’ ondergeschikt aan het koninkrijk en waren katholieken tweederangsburgers. Inmiddels is de achterstand ingehaald, maar oude sentimenten lijken nog altijd een rol te spelen”. De Republiek der zeven verenigde Nederlanden bevatte  Groningen, Friesland, Overijssel, Gelderland, Utrecht, Holland, Zeeland, en Drenthe (de laatste viel er buiten). De PVV-ers in Limburg en Brabant vallen daar dus vaak net buiten.

Het gaat ook om mensen met beroepen die er net buiten vallen. De vissers die zich in de steek gelaten voelen. De mensen in de veengebieden (waar vroeger de werklozen aan het werk worden gezet). Die krijgen windmolens voor de deur. (Als die uit eigen initiatief komen, is de acceptatie vele malen groter dan als die plannen van buiten komen). Opvallend is ook de steun in kale akkerbouwgebieden en in regio’s met tuinbouw waar vaak veel Oost-Europeanen werken.

Ze horen er niet bij

Nu terug naar de vraag of de PVV-ers onzin praten als zij vinden dat zij het niet voor het zeggen hebben. Ze hebben gelijk, ze horen er niet bij! Ik zeg niet dat ze het alleen voor het zeggen moeten hebben en mij (of anderen) moeten buiten sluiten, maar ze horen er wel bij! Ook al zijn sommigen, de actieve wervers, zwaar verzuurd en niet te genieten als ze weer de buitenlanders zien als uitsluitend criminelen en terroristen. Want dat is grote onzin en dat weten de PVV-stemmers best. 

Niet het falen van links, maar het verdwijnen van de kerk

Heeft links gefaald? En het midden niet? Is alles de schuld van de PvdA? Het is de samenleving die faalt. Vroeger was de kerk een belangrijke kracht om te zorgen dat iedereen er bij hoorde. Het CDA (KVP, AR, in mindere mate CHU) wist in het bestuur zich te verenigen met of links of rechts. Zie mijn eerdere blog over dreigen helpt niet en het verdwijnen van integrerende krachten. Het CDA was de brug waar Rutte en Samsom naar verwezen bij de start van het kabinet. Maar met de globalisering en zonder de integrerende kerk gaat alle aandacht naar de hoogopgeleiden, de mensen in de grote steden met economisch potentieel. Die verdienen dan het geld. Daar kun je de anderen wat mee helpen. De mensen die de concurrentie aan kunnen en geen problemen kennen maar uitdagingen. De rest hoort er eigenlijk niet bij.  Wie haalt weer iedereen bij elkaar? 

Iedereen hoort er bij

Het is onbegrijpelijk dat Groen Links bijvoorbeeld wel oog heeft voor vluchtelingen, maar niet voor de mensen die zien dat er daardoor minder huurwoningen voor hèn over blijven en daar vragen over stellen. Of die merken dat er mensen in de buurt komen die getraumatiseerd zijn en geen Nederlands spreken, waardoor de samenhang in de buurt minder wordt. Als iedereen er bij hoort, waarom kijken we dan wel naar het aantal jonge zwarten op de universiteit, maar niet naar het aantal jongeren uit Feijenoord of Spijkenisse die het tot de universiteit schoppen? En worden die 65-ers niet ook te gemakkelijk afgedankt en weggezet? Nee, ze zijn helemaal niet arm zoals Krol beweerd, maar ze hebben wel weinig het gevoel dat ze er bij horen, dat het nog hun samenleving is. Er is behoefte aan erbij horen. 

Er is behoefte aan integrerende kracht in een echte SAMENleving. Fijne Kerst allemaal.