Is de wet ook maar een mening van de elite?

De reacties op het onderzoek naar impeachment van Trump zijn tekenend voor deze tijd. Vroeger, ik denk aan de tijd van Watergate, moest een president zich volgens iedereen aan de wet houden. Een procedure tot afzetting was iets om trots op te zijn: in ons land staat niemand boven de wet en onze instituties houden we vrij van smetten,  zo was de gedachte. 

Die norm wordt nu nu niet meer zo gekoesterd. Het overtreden van de wet door de president levert  niet per definitie verontwaardiging op. Er is pas echte verontwaardiging als mensen de overtreding afkeuren. Dat lijkt hetzelfde, maar is een groot verschil. Dat de wet overtreden wordt is niet zo erg, dat iemand iets doet wat jij en mensen zoals jij afkeuren, dat is pas erg! De verontwaardiging is gefilterd en even langs onze eigen heilige mening gehouden. 

De wet lijkt maar een mening van een elite. 

In Nederland zien we het ook. Eerder reageren mensen boos op de Raad van State die oordeelt dat de overheid zich aan de zelf aangenomen wetten moet houden. De stikstofnorm is niet door de rechter bedacht. Ook het bedreigen van Jesse Klaver door met een lijkkist achter op de auto rond te rijden levert gefilterde verontwaardiging op. Links is woest, rechts lijkt zich er niet aan te storen. Zolang het geen lijkkist is met de naam “Geert Wilders” er op, wordt het weggelachen als een geintje. Zo'n bedreiging van Jesse Klaver moet je niet zo serieus nemen, het binnenrijden in een provinciehuis is volgens medestanders eerder een heldendaad. Alleen de formele organisaties namen mopperend afstand van de "uitwassen": gelukkig is er in Nederland nog genoeg verontwaardiging als mensen zich niet aan de wet houden. Maar we zitten op het randje, als de wettelijke norm overschreden lijkt te worden staan ministers klaar om te beloven dat Nederland niet op slot gaat. Want als de wet boeren in de weg zit is er een list nodig. Maar houden ze zich wel aan de wet? Dat zit op het randje.

We hebben het overigens eerder gehoord. 

Rechts vond het vroeger maar niets, maar kijk wat de Trumpisten in de VS zeggen. De deep state houdt ons er onder en dat Trump zich moet houden aan een wet die hem slecht uitkomt is een leugen. Kort samengevat: "De staat verdrukt, de wet is logen", we kennen de uitspraak uit de internationale. Of neem de uitspraak uit de Krakerstijd: hun rechtsstaat is de onze niet. Hoe erg is het niet als een president dat ook gaat zeggen?

Gevaarlijke gedachten als je er goed over doordenkt, maar het past wel in deze tijd van polarisatie.