Gisteren zag ik een documentaire over Nostradamus. Het is fascinerend te zien hoe pseudo-wetenschappelijk dit was aangepakt. Leerzaam! Het was het verhaal van iemand die wilde laten zien dat de wereld in 2012 grote rampen te wachten staat en wel op 21 december 2012. Alles stond in het teken van het overtuigen van de kijker. Gevaarlijke volksmennerij.

Ten eerste was er natuurlijk geen enkele geïnterviewde die twijfelde aan de waarde van de voorspellingen van Nostradamus. Dat zal al een zoektocht zijn geweest. Verder werd er volop vertrouwen gewonnen door te verwijzen naar de Maya's en de Egyptenaren, die uiteraard als briljante astronomen werden voorgesteld. Het mooiste was dat eerst een verhaal werd verteld om je later te kunnen laten zien dat Nostradamus dat al voorspeld had. Andersom zou het niet werken. Krijg je eerst de voorspelling te horen, dan denk je nog na over jouw verklaring. Dan lees je over vuur, honger, oorlog en drie keer totale duisternis. Dan denk je: dat gaat over van alles wat mensen vrezen.

De documentaire gaat anders. Eerst vertellen ze dat de Maya's het einde der tijden voorspellen in 2012, omdat de kalender dan stopt. Dan zeggen ze dat het wel toevallig is dat de zon dan op een lijn staat tussen de aarde het het centrum van het melkwegstelsel. (Het waren geen astronomen, maar astrologen en het is niet raar dat ze een bepaalde stand van de zon en planeten kiezen als begin en dan ook maar beschouwen als eind.) Vervolgens tonen ze beelden van honger: steeds meer mensen lijden aan honger is het idee. Daarna laten ze de inslag van een meteoor zien. En dat het idee dat de zon tussen de aarde en het centrum van de Melkweg staat een soort verduistering is. Daarna leggen ze pas de tekst van Nostradamus voor. Toevallig dat Nostradamus ook spreekt over honger, vuur en verduistering. De tekst is niet erg helder, maar je kan er in lezen wat zij willen. Dan zeggen ze dat meerdere oude volkeren spreken over vuur, duisternis en honger als grote rampen. Dat sluit aan op het idee dat vroegere volkeren minder kennis hadden maar wel een soort oerwijsheid. Eerder werd het vuur dat Nostradamus zag al als de derde wereldoorlog vertaald. Het ging om een vuurrode hemel. Dat moest China met atoombommen tegen de VS zijn. Het zou starten in 2000. Nu wordt dat vuurrode vertaald als de zon die brandt vanwege het broeikaseffect.

Natuurlijk tonen ze natuurlijk niet deze tekst:
“In het jaar 1999, de maand sept (zevende / september).
Uit de hemel zal een grote koning van verschrikking komen:
Tot leven wekkend de grote Koning van Angolmois,
Ervoor erna regeert Mars door geluk.”

Die duidelijke misser melden ze niet, wel zeggen ze dat Nostradamus de val van het communisme voorspelde. Hij voorspelde volgens velen ook de van van de Twin Towers: "In de stad York zal plaatsvinden een ineenstorting, twee tweelingbroers uiteengerukt door chaos. Terwijl het fort valt zal de grote leider vallen. Derde grote oorlog zal beginnen als de grote stad brandt." (evenmin hebben ze het over rozenbladdrankjes en -pilletjes tegen de pest, die Nostradamus maakte. Wrang is dat later zijn vrouw en kinderen overleden aan de pest)

Het sluit zo mooi aan bij de huidige tijd. Al die wetenschappers hebben het fout en verzwijgen de rampen. Je zal dus zelf moeten nadenken. Dat zelf nadenken wordt in de documentaire moeilijk gemaakt. Het geeft maar weer aan hoe beïnvloedbaar mensen zijn en hoe wankel de democratie is. De waarschuwingen voor volksmennerij zijn van alle tijden (de oude Plato waarschuwde daar al voor). Waarschuwingen over het vergaan van de wereld ook (niet eens zo lang geleden nog)

Misschien moet de voorlichting over inentingen voortaan opgebouwd worden zoals deze documentaire? Geen hoor en wederhoor, wel met beelden een denkrichting stimuleren? Niets mooiers dan het menselijk brein. Dat zou volgens mij op de lange termijn vooral schade doen. Gewoon open blijven is het beste en bewijs eisen. Het is voor dit soort dingen belangrijk om te weten dat je niet direct hoeft te bekijken of je het verhaal gelooft, maar ook te horen wat in dit geval hoor en wederhoor aangeeft.

Ik geloof dat het enige wat we kunnen doen is mensen weerbaar maken tegen beïnvloeding. Mensen geloven wetenschappers niet meer (maar wel vaak), maar gelukkig geloven ze dit soort fabeltjes ook meestal niet (maar helaas wel vaak).