Leven we in een gevaarlijke wereld?

Er zijn nogal wat bedreigingen op facebook en andere sociale media. En het blijft niet bij bedreigingen. Onlangs werd een senator in de VS neergeschoten, aanhangers van IS plegen aanslagen op willekeurige mensen. De oorlog van allen tegen allen lonkt en er lopen mensen rond die denken dat die oorlog te winnen is.

1. De drempel om te dreigen is laag, wat je vroeger vloekte, kan nu op facebook of twitter geuit worden. Soms uit woede, soms uit een onbegrijpelijke humor.
2. In de meeste gevallen blijft het hierbij, maar gefrustreerden kunnen elkaar gemakkelijker dan vroeger vinden en elkaar gelijkgeven.
3. IS maakt gebruik van dit soort gefrustreerden door er een mooi religieus sausje overheen te gieten en de mensen op te hemelen. Eindelijk worden ze begrepen.
4. Er zijn zelfs mensen die verdienen aan een aanslag

Wat moet je daar nu mee?

Eerste idee dat opkomt is om mensen heel streng te straffen en wraak te nemen. Dat zou een afschrik-effect kunnen hebben. Bij de meeste misdrijven zien we dat de pakkans vergroten veel belangrijker is.

Tweede idee is de pakkans vergroten. Lastig, want iemand als Sylvana Simons ontving al snel een paar honderd bedreigingen zodra ze het woord Sinterklaas in haar mond nam. En wat doe je tegen mensen die in een busje inrijden op onschuldige omstanders? Derde is de vereniging van dit soort bedreigers aanpakken. Met als gevolg dat de "lone wolfs" een steeds grotere rol spelen. Individuen die los van de samenleving staan worden gebruikt om de oorlog van allen tegen allen te winnen. Het lijkt alsof we terug zijn in de Middeleeuwen. 

Wat zouden ze in de Middeleeuwen gedaan hebben?

• 1. heel streng straffen
• 2. sluit je af van deze groepen
• 3. nudgen en verantwoordelijkheid geven

Nummer 1 bleek weinig effectief. De combinatie van 2, streng straffen en de pakkans vergroten was al een stuk effectiever. Maar streng straffen had als vervelende bijwerking dat mensen die de boel verziekten er steeds beter in werden. Wraak nemen lost meestal niets op. Zo werd van dieven de neus afgesneden (om af te schrikken), waardoor mensen zonder neus alleen nog maar dief konden worden en zich daarin dus gingen specialiseren.

Met nummer 3 erbij hebben we het uiteindelijk gered. De kerk had hier een grote rol in, (Wreekt uzelven niet, beminden, maar geeft den toorn plaats; want er is geschreven: Mij komt de wraak toe; Ik zal het vergelden, zegt de Heere (Romeinen 12 vs 19) maar de mede-menselijkheid was vooral belangrijk (want het Oude Testament ademt meer de sfeer van oog om oog). Verschil met toen is dat het niet mogelijk is om een muur om je stad te leggen en dat het geloof een minder grote rol speelt. Wat vroeger ook kon: alleen burgerschap geven aan mensen die zich netjes gedragen. Dat gebeurt informeel nog steeds, maar werkt niet zo goed.

De stemmen op twitter gaan nog altijd vaak richting 1 of 2. Het doet mij denken aan Noord Korea waar Otto Warmbier 15 jaar dwangarbeid opgelegd kreeg voor het stelen van een vlag. Het is niet alleen niet acceptabel, het werkt niet. En de economische gevolgen van de afsluiting zijn groot.

Uiteindelijk gaat het steeds om een duwtje in de goede richting en verantwoordelijkheid geven. Dat duurt langer, maar werkt wel op de lange termijn. Jammer dat letten op de lange termijn zo impopulair is geworden.  We zijn te ongeduldig voor een betere wereld.