The Lord of the Rings is geschreven door de theoloog Tolkien. Hij had een afkeer van industrialisatie en modernisering. De industrialisatie en modernisering bracht een anonimiteit die hij uitvergrootte tot de drager van de ring. De drager van de ring werd onzichtbaar en kwam in de greep van een duistere macht. Die anonimiteit die de ring een enkeling bood, biedt het internet inmiddels iedereen. Wie maar wil kan - ongehinderd door sociale controle - mensen lekker afzeiken, doodwensen en groepen ophitsen.
Inmiddels is deze onzichtbaarheid benoemd als het “Online disinhibition effect”. John Suler noemt het giftige ontremming. Het effect treedt ook offline op. Er schijnt een experiment te zijn waarbij mensen in verhullende kleding en mensen met een naambordje schokken konden toedienen. De mensen in verhullende kleding dienden langer schokken toe dan de niet anonieme mensen. De anonimisering zien we ook in het misbruik van uitkeringen en verzekering: degene van wie je steelt kent je toch niet.
Politieke partijen worden zelfs groot door mensen te beledigen of te bestelen zonder zich de individuen voor te stellen. Links en rechts trapt er in.
Het is immers ingewikkeld om rekening te houden met anderen.
Op internet zou het verder gaan. Volgens Suler is het erger dan een persoon die gemaskerd iets doet, omdat hij dan direct de gelaatsuitdrukking van de omstanders kan zien. Internet geeft immers niet alleen je identiteit niet prijs, je ziet ook de reacties van de anderen niet meteen. Je ziet ze niet gekwetst, verontwaardigd. Het leidt tot solipsistische introjectie: je denkt zelf naar eigen behoefte je wereld te kunnen bouwen. Degene die je beledigt zal wel een onmenselijke duivel zijn, dus het geeft niet dat je hem of haar beledigt. Het is giftige ontremming omdat het anderen ook kan vergiftigen. Er ontstaat een nieuwe norm op sites die de haat-reacties niet verwijderen: anderen gaan zich ook lekker uitleven. Bovendien zou een kwart van de schelders zelf beledigd zijn, men neemt wraak.
In In de ban van de ring was de oplossing het verbranden van de ring in de vulkaan. Tegelijk heeft het natuurlijk ook wel iets prettigs om een keer te ontsnappen (vergelijk het met carnaval). Op GeenStijl is het altijd carnaval.
Nu is het mooie van de nieuwe technologie dat het niet alleen mogelijk maakt om anoniem te schelden. Om terug te gaan naar de industrialisatie waar Tolkien zo tegen was: met die industrialisatie werd de massaproductie ingezet en de massale fabrieken werden de norm. Dat hoeft nu niet meer.
Met internet kun je juist heel goed kleinschaligheid introduceren. Je kunt in beschermde kring lotgenoten vinden om over je ziekte te praten. Je kunt veel gemakkelijker je eigen bedrijfje starten. Massa-individualisering wordt mogelijk. Je kunt mensen die in je geinteresseerd zijn op de hoogte houden van wat je doet en direct op hen reageren. Het antwoord van Tolkien is de hobbit in zijn kleinschalige hobbitstee. De Ring is overal mogelijk. Hobbitstee gelukkig ook. Daarom scoren de niet-anonieme twitterende burgemeesters bijvoorbeeld goed
NB: met dank aan wikipedia
Geen opmerkingen:
Een reactie posten