De Navo is alarmerend over Rusland. We moeten meer wapens hebben, meer geld geven aan defensie. Misschien is dat zo. Rutte waarschuwde hoe „het gevaar op volle snelheid op ons afkomt” en „Poetin wil Oekraïne van de kaart vegen. En hij probeert onze vrijheid en manier van leven te verpletteren.” Dus Nederland moet wapens kopen, mensen moeten een overlevingspakket in huis halen. Maar is de wapenwedloop de beste verdediging?
De eerste
aanvallen: met politieke inmenging en nepnieuws
Wapens
dus? Misschien is het goed te bedenken wat er in Oekraïne gebeurde
vóór de inval van Rusland. Want het begon allemaal ver voor 2022. In
2004 vonden de Oekraïense presidentsverkiezingen plaats, die
gekenmerkt werden door grootschalige fraude en manipulatie. Bij die
Oekraïense presidentsverkiezingen van 2004 kwam aanvankelijk de
pro-Russisch gezinde Viktor Janoekovytsj als winnaar uit de bus. De
uitslag van de verkiezingen werd echter door een groot deel van de
bevolking niet geaccepteerd, wat leidde tot de Oranjerevolutie. De
uitslag werd uiteindelijk ongeldig verklaard waarna er nieuwe
verkiezingen werden gehouden. Deze werden gewonnen door de
pro-Europese Viktor Joesjtsjenko.
In Oost-Oekraïne, vooral Donetsk en Loehansk, waren sterke banden met Rusland, zowel economisch als cultureel, en een groot deel van de bevolking sprak Russisch als moedertaal.
De politieke elite in Oost-Oekraïne, vooral oligarchen, speelde een grote rol in het ondersteunen van Janoekovitsj en zijn Partij van de Regio's. Deze partij domineerde de politiek in het oosten en zuiden van Oekraïne. Er was dus al potentiële steun voor Rusland. De regering van Joesjtsjenko's regering was geen succes, door interne conflicten en corruptie, waardoor de steun voor de pro-Russische oppositie groeide.
Wapens dus?
Rusland steunde
Russisch vriendelijke oppositie
Rusland speelde een
actieve rol in de Oekraïense politiek door het steunen van
pro-Russische kandidaten en partijen, met name Viktor Janoekovitsj en
zijn Partij van de Regio’s. Deze partij had een machtsbasis in
Oost-Oekraïne (Donetsk en Loehansk). Rusland gebruikte energie
(zoals aardgasleveranties) als een politiek instrument tegen
Oekraïne. Tijdens de zogenaamde "gasoorten" van 2006 en
2009, waarin Rusland de gastoevoer naar Oekraïne afsluit, werden
pro-Russische regio's zoals Oost-Oekraïne vaak gebruikt om druk uit
te oefenen op de centrale regering in Kiev.
Wapens dus?
Rusland
verspreidde nepnieuws
Russische staatsmedia waren
alomtegenwoordig in Oost-Oekraïne en vormden een belangrijk
instrument om Russische standpunten te promoten. Dit versterkte
pro-Russische sentimenten in de regio. Rusland verzette zich tegen
pogingen van pro-Westerse Oekraïense regeringen om de Oekraïense
taal te promoten als de enige officiële taal. In Oost-Oekraïne werd
de Russische taal gezien als een belangrijk cultureel element, en
Rusland stelde zichzelf op als beschermer van de "Russischtalige
bevolking." Er waren aanwijzingen van Russische inmenging via
inlichtingendiensten zoals de FSB en GRU. Rusland speelde in op
lokale frustraties in Oost-Oekraïne, waar mensen zich achtergesteld
voelden door de centralisatie van macht in Kiev en de pro-Westerse
koers. In deze periode begon Rusland de grondslag te leggen voor
latere separatistische bewegingen.
Wapens dus?
Annexatie van de
Krim
De Russische
betrokkenheid in Oost-Oekraïne nam een radicale wending na de
Euromaidan-protesten in 2013-2014, waarbij president Janoekovitsj
werd afgezet. Rusland zag dit als een westerse inmenging en begon
openlijk actie te ondernemen. De annexatie van de Krim (2014) na een
controversieel referendum is het belangrijkste voorbeeld. En Rusland
begon openlijk de separatisten in de regio's Donetsk en Loehansk te
steunen. Dat leidde tot de oorlog in Oost-Oekraïne.
Dus tien jaar later kwam er een militaire inmenging, maar nog steeds was het wazig. Het waren immers separatisten daar? Een burgeroorlog? Een referendum waarbij de bevolking zich uitsprak!
Rusland kreeg na de annexatie van de Krim de indruk dat het er mee weg kwam. Het idee was in 2022 een korte militaire operatie te hebben in Oost Oekraïne en voor een koopje het land uitbreiden met een gebied rijk aan delfstoffen. De oorlog kostte veel en veel meer dan verwacht. Dus dat gaat Poetin geen tweede keer laten gebeuren.
De acties in Georgië en Moldavië en recent Roemenië zijn goedkoper en succesvoller.
Weerbare
democratie, bestrijding corruptie en nepnieuws of traditionele oorlog?
Het is niet vreemd de NAVO bijdrage minimaal op 2% te brengen. Dat levert een enorm bedrag op, met het VK erbij meer dan twee keer het bedrag dat Rusland nu inzet. Als landen dat individueel besteden en niet méér samenwerken is dat voor een deel weggegooid geld. Daarom moet er veel meer worden samen gewerkt! Dat levert veel meer slagkracht. De vraag is of het dan nodig is naar 3% te gaan. Dat is namelijk allemaal investeren in de oude manieren van oorlog voeren. Ook al is het nodig om je woorden kracht te kunnen bijzetten en stevige defensie te hebben.
Zijn de Navo - voorstellen dan de beste verdediging tegen Rusland? Wat is de beste strategie? Want Rusland gaat niet zomaar een van de Baltische staten aanvallen. Het begint met het gerommel, het steunen van Russisch georiënteerde inwoners, met nepnieuws, met het steunen van Russisch gezinde oppositie.
Wapens inzetten in Georgië, Moldavië en Roemenië?
Zou het wel zo verstandig zijn alle inzet te concentreren op militair ingrijpen? In plaats van traditionele militaire operaties, zou Nederland zich moeten richten op het beschermen van individuen en gemeenschappen, met nadruk op mensenrechten, economische zekerheid en het voorkomen van geweld. Corruptie: Nederland zou meer kunnen investeren in programma's die rechtsstaten versterken, zoals trainingen voor rechters, politie en bestuurders in fragiele staten.
Is de weerbare democratie en bestrijding van corruptie, nepnieuws en Russische inmening in verkiezingen niet veel belangrijker?
Geen opmerkingen:
Een reactie posten