NIMBY. De term staat voor Not In My
Backyard. In Vlaanderen noemen ze het ook wel NIVEA (niet in voor-
en achtertuin). Het is een begrip uit de ruimtelijke ordening om aan
te duiden dat veel mensen wel gebruik willen maken van voorzieningen,
maar er geen hinder van willen ondervinden. Zo willen veel mensen in
een auto rijden, maar wil bijna niemand dat in zijn directe omgeving
een nieuwe verkeersweg wordt aangelegd vanwege de geluidsoverlast of
aantasting van het landschap. Niet in mijn voor- of achtertuin, dus.
Ik geloof dat Winsemius de eer heeft te hebben gezorgd voor de
doorbraak van het woord NIMBY in Nederland.
Egoistisch en onverantwoordelijk
Het is een van de succesvolste framings
uit de geschiedenis. Het 'Nimby' argument wordt vaak gebruikt om
iemand weg te zetten als een soort egoïst. Het is onverantwoordelijk
gedrag, omdat het zou getuigen van onwil om eigen belang op te
offeren aan het algemeen belang.
Nou begrijp ik best dat mensen niet
zomaar hun eigen belang opzij zetten voor het algemeen belang.
Sterker: daar zijn diverse wettelijke regels voor omdat het individu
beschermd moet worden tegen collectieve besluiten die hem onredelijk
zwaar treffen. Maar de zaak is dus direct geframet als eigen belang
versus algemeen belang. Bekijk of iemand in zijn rechten wordt
geschonden. Nee? Dan dus gewoon doorgaan.
De werkelijkheid
Toch doet dat tekort aan de
werkelijkheid. Protest is slechts 'nimby' als iedereen het nut van de
betreffende voorziening inziet, maar er zelf niets mee te maken wil
hebben. Opvangcentra voor zwervers bijvoorbeeld, tippelzones,
asielzoekerscentra. En dan nog is er goede kans dat mensen een heel
goede argumentatie hebben.
Interessant
is dat de energiecoöperaties iets duidelijk maken dat dit verschijnsel ineens doet veranderen. Als
een dorp plotseling geconfronteerd wordt met de komst van een
windmolen, komt er snel verzet op. In zijn boek Burgerkracht met
Burgermacht1
wijst Steven de Waal er op dat er een groot verschil is tussen dorpen
waar een windmolen komt vanuit een initiatief van buiten en een dorp
waar mensen zelf een windmolen plaatsen en beheren. In het laatste,
neem het dorp Reduzum is de acceptatie veel groter. Het gaat dan niet
om een object waar een ander subsidie voor krijgt en geld mee
verdient, maar het gaat om “onze” molen. Hij stelt dan ook de
interessante vraag of het NIMBY-effect misschien wel wordt uitgelokt
door het gedrag van de overheid en bedrijven.
Dit
wordt onderbouwd door het onderzoek naar profijt en windmolens: het
delen in de opbrengst van windmolens leidt alleen(!)
tot minder weerstand als deelname aan de planvorming ook goed gereld
is2.
Bron: A. Travaille 2013 |
Uitlokking
Wordt
Nimbt-gedrag uitgelokt door de overheid? Misschien moet de overheid
zichzelf steeds die vraag stellen. Niet “Hoe ga ik om met
Nimby-gedrag?”, maar “Lok
ik met mijn manier van werken misschien Nimby-gedrag uit?”.
1S.
de Waal “Burgerkracht en burgermacht, Boom 2015 pg 108
Geen opmerkingen:
Een reactie posten