Het is tijd voor de bezuinigingswijzer!

 

Op Eenvandaag zag ik de VVD wat schutteren over hoe het ophogen van het defensiebudget betaald zou moeten worden. “Het uitgangspunt staat centraal: we gaan investeren in onze veiligheid en hoe we dat gaan doen, daar gaan we met elkaar uitkomen. Ik vind het gek om op voorhand al te zeggen, dit is onbespreekbaar”. Op all fronten begint de verkiezingscampagne en dit is een echte campagnezet. Wel het goede nieuws brengen en niet het slechts nieuws erbij.

Waar halen ze het vandaan?

Natuurlijk wil je als politicus vooral aandacht voor wat je extra geld wil geven. Met de huidige geo-politieke situatie en het ontbreken van een Europees leger is er een behoefte aan het verhogen van de Nederlandse defensieuitgaven. En als Nederland naar 3,5% van het BBP wil is dat een forse uitbreiding. Dat kost snel zo'n 19 miljard per jaar. Waar moet dat geld vandaan komen? De PVV roept dan altijd ontwikkelingssamenwerking! Maar met in totaal 3,9 miljard voor buitenlandse handel en ontwikkelingssamenwerking heb je lang niet genoeg. Alles van asiel schrappen? Met 5,6 miljard van dat ministerie heb je nog steeds niet genoeg bespaard. En dan hebben we het over bezuinigingen die niet eens mogelijk zijn omdat er verdragen over zijn vastgelegd en lange termijnafspraken zijn.

Discussie over bezuinigen en politieke keuzen
Het is nu zo dat de discussie over waar het geld vandaan moet komen fundamentelere politieke keuzen oplevert dan discussie of er extra geld naar defensie moet. Dan heeft de kiezer er niets aan als de partijen niet vantevoren aangeven waar ze het geld vandaan halen. 

Van de zorg? Dat is met ruim 114 miljard samen met de post sociale zekerheid de grootste post. Maar die post is zo belangrijk dat, toen bleek dat Fleur Agema zou moeten bezuinigen op zorg, de PVV acuut uit het kabinet stapte. Niet dus? Toch zou je zeggen dat daar wel wat in te vinden moet zijn. Verhogen van het eigen risico zou bijvoorbeeld de zorgconsumptie verminderen. Je kunt het verplichte eigen risico in de zorg verhogen én opsplitsen, zodat mensen niet in één keer het volledige bedrag hoeven te betalen, maar per behandeling. Wie chronisch ziek is wordt dan enigszins gespaard. Wil de VVD dat misschien? Weigert GroenLinks/PvdA dat inderdaad? Of wil je het eigen risico halveren? Dan moet er niet alleen extra geld gevonden worden voor defensie, maar ook voor zorg.

Maar goed, van de VVD werden we dus niet veel wijzer. “Daar komen we met elkaar wel uit” zegt niet hoe ze de onderhandelingen ingaan. Belastingen verhogen misschien? Dat lijkt mij typisch geen VVD oplossing. Zeg dat dan. Dan blijkt er verschil. Want iedere partij wil betere zorg, lagere woonlasten, meer woningen en een goede defensie. 

Voor GroenLinks-PvdA is het allerbelangrijkste om níet te bezuinigen op de verzorgingsstaat", zei Frans Timmermans. Dat vond de VVD maar niets, maar het geeft wel meer duidelijkheid. 

Het CDA was wat duidelijker dan de VVD: "Bezuinigingen, de staatsschuld iets laten oplopen of de belastingen verhogingen. Wat ons betreft is de opgave zo groot dat we eigenlijk aan alle knoppen moeten draaien". Maar wat gaat er dan gebeuren als je CDA stemt? We weten het niet! 

Stemwijzer! Waar doen ze het van?
Ik zou bij de komende campagne graag een andere stemwijzer zien. Een bezuinigingswijzer. Vul in waar je het geld vandaan wilt halen om de overheidshuishouding op orde te krijgen en krijg dan een stemadvies. Dan komen de politieke keuzen naar voren of het wordt duidelijk dat je alleen mooie beloftes doet. Want: nu wat minder bezuinigen? Dan moet je aangeven hoe je op de lange termijn meer kunt bezuinigen. Niet: "Wie wil het zelfde feestje met meer geld voor defensie, meer zorg, meer woningen en beter openbaar vervoer als jij?", maar "Wie kiest op dezelfde manier uit twee kwaden als jij?"

Kan de PVV, BBB en NSC dit keer ook proberen hun wensen te laten doorrekenen? Anders rekenen we hen opnieuw niet bij de serieuze partijen. Gratis bier-partijen krijgen uiteindelijk niets voor elkaar of bedotten de kiezer!

Bezuinigen kunnen mensen best, politieke partijen moeten daar helder over zijn, dan kunnen wij keuzen maken.