dinsdag 20 december 2011

Pesten: Goed voor je!

Veel ouders schrikken als ze horen hoe hun kind gepest wordt. Natuurlijk is het schrijnend te horen dat je kind wordt gepest, je wilt dat het allerliefst voorkomen. Maar in deze klantgerichte en beschermende (gefeminiseerde?) samenleving moeten we niet vergeten dat ook pesten bij het leven hoort en zeker bij het leven van een kind.

Het is als je kind blootstellen aan waterpokken. Wij deden dat steeds nadat onze kinderen een en voordat ze twee waren geworden. Je laat het kind spelen bij een vriendje en weet dat ze enkele dagen later onder de jeuk van de pokken zitten. Moet je hen dat aandoen? Vraag eens iemand die later alsnog waterpokken kreeg en je weet: doe het! Wat anders is om je kinderen bloot te stellen aan de cholera, er zijn natuurlijk grenzen.

Wat ik bedoel is dat pesten erbij hoort en op school gepest worden helpt kinderen om socialer te worden.

Op de site pesten doet pijn.nl vond ik de volgende tekst: “De samenleving verhardt. Pesten en agressie lijken steeds meer toe te nemen op Nederlandse scholen. Pesten is een specifieke vorm van agressie en heeft grote invloed op de psychosociale gezondheid van een kind. De grens tussen plagen en pesten lijkt steeds verder te vervagen, evenals de grenzen die door de samenleving worden gesteld aan een veilige leefomgeving” Dat is precies waar ik een probleem mee heb. (Het is ook zeer de vraag of de samenleving harder is dan pakweg 30 jaar geleden). De site gaat verder: “Bureau Horizon zet zich in om die grenzen opnieuw te trekken door leerlingen en docenten te laten ervaren hoe het is om gepest te worden en wat eraan gedaan kan worden. Met behulp van een serie interactieve workshops wordt het probleem inzichtelijk gemaakt. (…) Het accent ligt tijdens de workshops vooral op de omstanders, die bij pesten een sleutelrol vervullen”. Alle goede bedoelingen ten spijt toont zich hier een nieuwe industrie waarbij acteurs en trainers aan het werk komen.

Het is prima om te laten zien wat pesten met kinderen doet. De situatie rond pesten is overigens verbeterd sinds scholen werken met pestprotocollen. Waar ik bezwaar tegen heb is het doorslaan.

Wat mij niet bevalt is dat kinderen wel leren om te gaan met pesten door duidelijk te zeggen dat ze iets niet leuk vinden, maar niet door te kijken of hun eigen gedrag aangepast moet worden. Kinderen zeggen elkaar keihard de waarheid, dat kan ook nuttig zijn. Ik gun iedereen zijn afwijking en daar moet ruimte voor zijn. Maar pesten is ook een eeuwenoude vorm van socialisering.

Op school mogen kinderen nooit zeggen dat iemand niet mee mag doen. Waarom niet? Ik heb eens boze ouders op bezoek gehad omdat hun dochter zo geraakt was dat ze niet op het feestje van onze dochter was uitgenodigd. Deze ouders waren het ook zeer heftig eens met het uitgangspunt dat iedereen mag meedoen. Terwijl kinderen van mij best mogen leren om te gaan met afwijzing. Daar slaat de anti-pestindustrie door.

Pesten hoort bij het opgroeien. William Bukowski, hoogleraar op Concordia University, en Maurissa Abecassis, lector op het Colby-Sawyer College, geven aan dat het gebruik van agressie – fysiek of in woorden – een normaal onderdeel is van het opgroeien. En wat zit er achter de niet-pestende kinderen? "Children who characteristically respond to a variety of emotions by acting aggressively probably have a narrow repertoire and limited set of problem-solving skills". Bukowski en Abecassis geven aan: "The overuse as well as the complete absence of aggression may be maladaptive".

De kinderen met een teveel aan agressie worden weggezet als pesters. Helpt dat hen van hun overmatige agressie af? Kinderen die zich niet weten te plaatsen in een groepje leren zich niet aan te passen en leren niet om te gaan met afwijzing. Helen Guldberg, hoogleraar ontwikkelingspsychologie stelt: "Some children have a horrible time at school: they may dread going to school on a daily basis, be deeply unhappy and socially isolated. But how do we help make that situation better for that child? Not through the blunt instrument of anti-bullying policies, that’s for sure. There is no magic bullet."

Hoedt u voor een samenleving zonder pesten!

Zie ook het essay van Guldberg: Anti-bullying campaigns doing more harm than good?

1 opmerking:

  1. "Kinderen mogen best leren omgaan met afwijzing" Het probleem bij pesten is juist dat dat kinderen die 'pesten' en dus vaak een plaatsje hebben verworven bovenaan in de 'rangorde van de groep', de kinderen zijn die moeten leren omgaan met afwijzing. Zij hebben hier niet mee, te maken. Zij worden immers nooit afgewezen. Zij hebben een trouwe groep van meelopers en volgers. Terwijl de kinderen die worden gepest, langdurig en regelmatig tot vaak of zelfs altijd worden afgewezen. En daar moeten zij maar mee om leren gaan? Nee, zo zit pesten niet in elkaar. Pesten is niet 'een keertje afgewezen worden', want dan is het helemaal geen probleem! Iedereen mag wel eens voelen wat het is om een keer niet mee te kunnen doen. Pesten is dan ook iets heel anders dan plagen... Pesten is een kwestie van macht! Wanneer het gaat om pesten, dan heb je te maken met een langdurig en ingewikkeld probleem, dat voor niemand goed is.

    BeantwoordenVerwijderen