zaterdag 12 december 2015

De midterm review van colleges van B&W

Volgend jaar zijn de colleges van gemeenten halverwege hun periode van vier jaar. Hoe staat het er halverwege voor? Het is het juiste moment om bij te sturen als je je ambities niet lijkt te halen. Natuurlijk zijn er jaarlijkse voorjaarsnota's en meerdere gemeenten maken na twee jaar een interne balans op van de voortgang van de collegeprogramma's. Maar hoe staat het er voor tussen de vertegenwoordigende democratie en de vertegenwoordigden?

Midterm review ....
Na 4 jaar brengen sommige colleges een testament uit
Na vier jaar college zijn uiteraard de kiezers weer aan het woord in de gemeente. De prioriteiten die het college aanbracht in het begin kunnen wel of niet gehaald zijn, maar ook kunnen de prioriteiten die leven bij de kiezers veranderd zijn, de (politieke) werkelijkheid is immers ook veranderd! Op dit moment zal in gemeenten gesproken worden over de opzet van zo'n (interne) midterm review, meer geschikt voor de raad.

.... of burgervisitatie?
Waarom laten gemeenten niet door de eigen inwoners de balans op maken halverwege? Tal van collegeprogramma's stonden bomvol voornemens over samenwerken en co-creëren: hoe valt dat bij de bewoners? In de gemeente Oude IJsselstreek begeleidde ik een groep bewoners van de gemeente die keken naar de uitvoering van het programma rond de organisatieverandering binnen de gemeente. Omdat de gemeente niet meer beleid wilde starten vanuit de eigen organisatie, maar wilde aansluiten bij de kracht die er al in de samenleving is, was het uiterst handig om aan buitenstaanders te vragen wat zij ervan vonden.
rapportage burgervisitatie (pdf)

De gemeente vond een groep bewoners met bijzondere kennis om zich de maat te laten nemen. De zes leden van de Burgervisitatiecommissie werden geselecteerd na een open oproep. Het waren inwoners uit de eigen gemeente, die door hun achtergrond in staat zijn organisatie te beschouwen. De leden hebben een diverse achtergrond als hoogleraar, directeur, en HRM-adviseur en waren dus uitstekend in staat kritisch te kijken en echte meerwaarde te leveren. Het ging immers niet om een oppervlakkige peiling bij mensen van de straat (dat mag ook), maar mensen die verstand van zaken hadden en extern maar betrokken waren.

Leerzame spiegel
De visitatie was pittig maar zeer leerzaam voor de gemeente. De rapportage (pdf, 46mb incl plaatjes) stelde de gemeente in staat bij te sturen en witte vlekken in te vullen. En dat voor een koopje! De leden werden elke bijeenkomst getrakteerd op koffie met gebak, alleen de begeleider werd betaald. De kosten vielen in het niet bij het inschakelen van een adviesbureau die beter stuurbaar is (en dus toch een beetje de indruk kan geven naar de mond te praten). De raad benoemde de commissie op voordracht van het college na een open sollicitatie. Raad en college hadden zich dus gecommitteerd.


Een idee voor andere gemeenten? Een echte midterm review: Burgervisitatie van het collegebeleid op het gebied van inspraak, participatie en co-creatie! 


P.S. Meer over burgervisitatie hier en hier  

Geen opmerkingen:

Een reactie posten