Vind jij ook dat iedereen maar in zijn eigen bubbel zit en
alleen bevestigd wordt in de eigen mening? Dan zal je in dezelfde bubbel zitten
als ik. Zou het komen doordat we allemaal hard werken en weinig tijd hebben om
te reflecteren? Is het de schreeuw om aandacht van de (sociale) media die
gemakkelijker onze aandacht krijgt als die ons bevestigt in onze boosheid,
onrust, behoefte? Dat zou kunnen: met meer zenders, online platforms etcetera
blijft er per medium minder aandacht over.
Toch is er iets meer aan de hand dan alleen de media. Hoogopgeleiden
trouwen met hoog opgeleiden, laag opgeleiden met laag opgeleiden, mensen met
een Turkse achtergrond trouwen met mensen met een Turkse achtergrond. Dat kan
je van een afstand vervelend vinden, maar als het om jezelf gaat is het vrij
logisch. Het is prettig te leven met de mensen die dezelfde normen hanteren als
jij. We kennen de bible belt waar mensen met hetzelfde geloof bij elkaar wonen normen
en waarden delen. Dat is makkelijk te accepteren omdat het gaat om hard
werkende mensen die zorgen voor de gemeenschap en historisch geworteld zijn in
Nederland.
Geen smeltkroes van culturen
Nu lijkt het alsof de steden een smeltkroes zijn van culturen
waarbij alleen als de wijken snel veranderen gemopperd wordt op nieuwkomers.
Maar ondertussen zie je dat het geen smeltkroes wordt maar een salade (zoals
Adjiedj Bakas het noemt). Het mengt niet. In de centra vind je pied a terres
van mensen die genieten van het culturele aanbod, daarbuiten vind je meer jonge gezinnen
in kindvriendelijke nieuwbouwwijken en woonerven, verder wonen senioren liever niet
bij singles en homostellen die juist genieten van veel uitgaan en geen kindvriendelijke
wijken willen. De bubbels zijn niet alleen internetbubbels. Internet versterkt het wel.
In onze wijk vervult het islamitisch cultureel centrum een
belangrijke rol voor de mensen die twee straten verder wonen. De aanwezigheid
van dat centrum maakt de buurt aantrekkelijker voor geloofsgenoten om bij
elkaar te wonen. In Leidsche Rijn was Denk groter dan de PvdA bij de laatste verkiezingen
Maar in de twee straatjes waar ik woon is het ook niet erg
gemengd. Daar wonen vooral witte Nederlanders die elkaar hebben gevonden op
duurzaamheid en elkaar ontmoeten in het gezamenlijk onderhouden groen. Veel lezers van Trouw, veel Groenlinks en PvdA stemmers, weinig Denk-stemmers.
Redelijk pluralisme
Dat alles gaat verder dan via internet gesterkt worden in je
mening. Het vraagt om overkoepelende Nederlandse normen. Het redelijk
pluralisme zou je het kunnen noemen. De bereidheid te wonen in een land waar we sociale en culturele groepen naast elkaar laten bestaan, maar wel in alle
redelijkheid die je van iedereen vraagt. Bereid zijn te zoeken waarin je overeenstemt,
niet meteen veroordelen, maar laten uitspreken en zoeken naar de
gemeenschappelijke basis. Je accepteert dat er verschillende normen en waarden
zijn, maar vraagt van iedereen redelijkheid. Zolang je je houdt aan bepaalde
basisrechten en wederkerigheid, mag je mee doen.
Starten bij de mensen in plaats van bij de ideologie
Die overkoepelende normen zijn er eigenlijk nog niet. Ik heb
het dan niet alleen over de orthodoxe moslims die de Nederlandse samenleving
niet accepteren. Het debat gaat maar al te vaak over anderen die zich moeten
aanpassen. Toen een Syrisch gezin bij onze buurt een optreden verzorgde om iets
terug te doen voor de steun die ze van mensen uit de buurt hadden gekregen
vertelde de vader van het gezin zijn droom. Hij wilde graag dat zijn kinderen
konden studeren, dat hij veilig kon zijn met zijn gezin. Zo verschillend was
dat niet van de droom van alle vaders in Nederland.
Zoeken naar alledaagse integratie
Ik zeg niet dat alle mensen hetzelfde zijn. Maar het zoeken
naar redelijk pluralisme moet niet ideologisch starten, met accepteren van
Joods-Christelijke normen en waarden. Het zou het best kunnen starten bij de
alledaagse behoeften en problemen in plaats van concentreren op al dan niet
streng Islamitische groepen. Dan blijkt dat mensen ook wel weer op elkaar
lijken. Ze denken over het opvoeden van hun kinderen, rekeningen betalen,
jezelf en je kinderen voorbereiden op de toekomst. Zie je dat, dan zal ook de
bereidheid groeien om naar elkaar te luisteren en een gemeenschappelijke basis
te vinden.
We moeten wel.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten