Inspraak! Burgerparticipatie! In menige gemeente is bij elk beleidsstuk een vaste paragraaf over burgerparticipatie verplicht. Is iedereen bezig de burgerparticipatie-protocollen op orde te maken, wil de burger alweer wat anders! Eerst moet de burger per se meepraten en nu is hij ineens niet meer geïnteresseerd! Dat gaat een probleem geven.
Wie nu denkt, 'wat een zegen voor ambtenaren' zit er mooi naast. In een vroeg stadium burgers betrekken bij beleid zorgt ervoor dat je profiteert van kennis buiten het apparaat, voortijdig knelpunten ziet en voorbereid bent op verzet.
Burgers hebben er echter minder behoefte aan. Zoals de WRR opmerkte in “vertrouwen in burgers”: “Burgers moeten ‘hun’ democratische instituties vertrouwen, maar tegelijk kritisch willen en kunnen volgen, en bovendien bereid zijn om er voortdurend tegen te ‘schoppen’ om zo hun aanpassing aan de noden van de tijd te bevorderen”. Burgers hebben dat vertrouwen en die energie lang niet altijd. En in elk geval steeds minder.
Dat gebrek aan vertrouwen is heel breed, want ook de banken en de verzekeraars, jarenlang toonbeelden van vertrouwen, blijken niet meer te kunnen bouwen op vanzelfsprekend vertrouwen. Mensen gaan liever via crowdfunding geld ophalen. Broodfondsen leveren een 'verzekering' voor het geval ZZP'ers ziek worden.
Dat gaat lastig worden voor ambtenaren. Zij moeten nog steeds beleid maken, maar nu met minder menskracht: er dreigen forse bezuinigingen. Je kunt ook niet zomaar taken overdragen aan burgers, want die zien de bezuiniging al aankomen. Moeten ze alles ineens zelf gaan doen als bezuiniging, niet als manier om hen te dienen, maar om een probleem van de gemeente op te lossen. Bovendien zijn met name politiek bestuurders bang voor onvoorspelbare zaken (“events, my dear, events”). En als er iets is dat minder voorspelbaar is dan inzet van ambtenaren, dan is het de inzet van burgers.
Zo zien we dus bij Google Trends de interesse voor burgerparticipatie en inspraak afnemen en die voor “eigen kracht” toenemen. Dat maakt de samenleving (van boven) minder stuurbaar. Dat zal wennen zijn. Maar misschien best wel leuk!
.Dat brengt ons dus bij de vraag voor wie die inspraak en burgerparticipatie bedoeld was. “Voor de ambtenaren en politici!” concluderen steeds meer burgers. En hoewel er veel oprechte inspanning was om burgers te laten meedenken, ik kan het mij goed indenken. Aan het eind is die nota geschreven en blijven burgers met een onbevredigd gevoel zitten. Het is om die reden dat het werken vanuit eigen kracht steeds meer opkomt.
Mensen kijken wat ze zelf kunnen doen, daar hebben ze tenminste greep op. Maar dat maakt hun eisen aan gemeente niet minder. Hoe profiteert de gemeente dan nog van de kennis over de plaatselijke situatie? Hoe sluit ze aan bij de wensen van bewoners? Daar gaan we nog lol aan beleven.
P.S. Ik zag bij de trends ook dat 'Burgerparticipatie iets is uit de randstad en Gelderland en "eigen kracht" iets uit heel Nederland, behalve Zeeland, Friesland en Drente (in die laatste drie spreken ze liever over burgerschap)
Hierbij de zoektrend per provincie. blauw = gebruik zoekterm burgerparticipatie; rood = gebruik zoekterm "eigen kracht" en onder (geel) het gebruik van de zoekterm burgerschap.
Klik voor een vergroting op het plaatje.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten