Omgaan met kritiek

Naast zelfbeheersing is het omgaan met kritiek een nieuwe uitdaging voor de egale samenleving. De samenleving is horizontaler, je mag zeggen wat je vindt, maar als iemand dat tegen jou zegt kan het ineens lastiger worden. Het gaat nog wel van je eigen vrienden, hoezeer ook dat soms slikken is, maar anderen moeten er maar al te vaak niet mee aankomen. Let’s face it. Criticism has become a dirty word.

Toch hoort kritiek geven en ontvangen bij uitstek bij een egale samenleving. Als er niet een autoritaire baas is die zegt wat je wel en niet goed doet, moet je het hebben van je gelijken.

Het is mij opgevallen dat in bedrijven nogal eens cursussen gegeven worden rond het omgaan met kritiek. Dan leer je te zeggen “Ik hoor wat je zegt”, je herhaalt de kritiek en geeft jezelf tijd om te reageren. Wil je naar de klant luisteren, dan moet je ook met kritiek om kunnen gaan. Bedrijven moeten dat gelukkig wel leren, anders overleven ze niet.

Ook bij burgerparticipatie merk ik dat het lastig is. Je legt een doordacht ontwerp voor en dan gaan 'nietsnutten' er alle mooie gewaagde elementen er uit praten. Toen ik voor het eerst jaarverslagen van burgemeesters een cijfer gaf en er ook onvoldoendes vielen, kreeg ik boze burgemeesters aan de telefoon die aangaven dat ze zo hun best hadden gedaan en dit niet pikten. Ook binnen de overheid zijn er mensen die niet altijd even goed kunnen omgaan met kritiek. In Rusland verzinnen ze daar dan wetten tegen.

Toch zullen we het moeten leren. Wie geen kritiek wenst krijgt weinig te horen. Die zal niet lang goed kunnen functioneren. Om met de woorden van Elbert Hubbard te eindigen. To avoid criticism do nothing, say nothing, be nothing.