Verkiezingen waren altijd een soort feestje. "Hoera, meer nieuwe wegen, we gaan de file oplossen" Of "Hoera, we gaan meer gevangenissen bouwen" "Hoera, we kunnen mensen wat extra's toestoppen als ze werkloos, ziek of misselijk zijn", "hoera we kunnen ondernemers wat extra's toestoppen". Dat kan nu niet meer. Nu moet iedereen slecht nieuws brengen en mensen vragen hoe te kiezen uit verschillende kwaden. Dat gebeurt niet.
Het is altijd gemakkelijker om bij te sturen als het goed gaat. Wat je wilt afbouwen, dat geef je geen inflatiecorrectie. Wat je extra wilt steunen betaal je uit nieuw geld. Dat kan nu niet meer. Vrijwel alle partijen zoeken bezuinigingen dan wel extra inkomsten. De PVV schermt voortdurend met ontwikkelingshulp, maar is verder zo ongeveer de enige partij die niet ziet dat er wel bezuinigd moet worden. De SP rekent erg naar zich toe, maar wil inefficiƫntie uit de zorg halen, bezuinigen op externe inhuur en wil vooral hogere inkomens extra belasten. De PvdA wil zich niet vastleggen op de 3% norm, maar is toch echt aan het zoeken naar bezuinigingen. De overige partijen hebben al flink hun nek uitgestoken met het lente akkoord.
Toch gaat de verkiezingsstrijd niet over waar de partijen geld vandaan gaan halen. De PVV is boos op Europa, terwijl Europa vasthoudt aan de eisen die Nederland steeds sterk heeft benadrukt: als Nederland zich al niet houdt aan bezuinigingen, hoe makkelijk gooien dan Spanje, Italie en Griekenland er dan wel niet met de pet naar. Inderdaad een domme zet van Nederland indertijd, (het had iets moeten zijn a la de regels voor gemeenten: de meerjarenbegroting op orde krijgen in plaats van kijken naar 1 jaar). Maar je kan je nooit helemaal onttrekken aan afspraken van regeringen van Nederland in een andere politieke samenstelling. De SP benadrukt vooral dat mensen met lage inkomens de dupe zijn en de PvdA schaart zich aan de zijde van de SP. De partijen van het lenteakoord hoor ik alleen over de mantra van bezuinigingen. Toch wil ik ook van hen horen wat de verschillen zijn en waar zij na de verkiezingen de prioriteit geven als het gaat om geld.
Democratie betekent ook de macht bij het volk leggen om in moeilijke tijden te kiezen tussen kwaden. Dat gaan de partijen uit de weg (terwijl Duitsland dat onder Schroder aardig heeft geholpen en Nederland onder Kok en Lubbers ook goede resultaten behaalde)
In je eigen huishouden is dat heel gewoon: kiezen uit twee kwaden. Je hebt elke maand aan het eind te weinig geld over? Dat moet je meer geld verdienen of bezuinigen op andere uitgaven: kiezen uit twee kwaden. Vrijwel iedereen heeft wel door dat de Iphone niet echt gratis is, maar terugbetaald wordt via het abonnement. Boos zijn dat je geen extra geld kunt lenen voor je Iphone heeft weinig zin. Je zult dan toch die krantenwijk moeten nemen als je niet op andere zaken wilt bezuinigen, of die Iphone4 maar niet nemen. Dat kan ook heel goed met de staatshuishouding.
Wil je langer straffen en veel mensen in de gevangenis? Dan geef je de criminelen een opleiding! Gevangenisstraf is nu eenmaal heel duur en lost niets op. Je kunt de nadruk leggen op wraak, maar het is nu eenmaal wel zo dat het geld kost, dan moet je zelf langer doorwerken of meer huur betalen. Wil je goede zorg voor iedereen? Dan moet je zorgen dat er minder mensen ziek zijn of dat de kosten van verslaafden omlaag gaan en bijvoorbeeld de accijns op sigaretten en alcohol verhogen.
Ik zou bij de komende campagne graag een andere stemwijzer zien. Een bezuinigingswijzer. Vul in waar je het geld vandaan wilt halen om de overheidshuishouding op orde te krijgen en krijg dan een stemadvies. Nu wat minder bezuinigen? Dan moet je aangeven hoe je op de lange termijn meer kunt bezuinigen. Niet: "Wie wil het zelfde feestje als jij?", maar "Wie kiest op dezelfde manier uit twee kwaden als jij?" Mensen die de rekening altijd bij anderen leggen mogen dan PVV stemmen en stage lopen bij schuldsaneringstrajecten.
Bezuinigen kunnen mensen best, politieke partijen moeten daar helder over zijn, dan kunnen wij keuzen maken.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten